Mama

Jij bent haar eerstgeborene. Door jou werd zij moeder. 
Ze heeft je gekoesterd in haar schoot, uitgekeken naar je komst en ze was vervuld met blijdschap en geluk toen je er was. 
De vrouw die je troostte als je verdrietig was, ’s avonds instopte voor het slapengaan. Een kusje en een pleister op je knie als je gevallen was. 
Vrolijk babbelend huppelde je naast haar, kroop je op haar schoot en voelde je je veilig en geborgen terwijl je luisterde naar het ritmische kloppen van haar hart. 
Je deelde je geheimen en zorgen met haar, vertelde over verliefdheid en je eerste zoen. 
Zij gaf je advies en steunde je onvoorwaardelijk als je het moeilijk had, stond altijd voor je klaar.
Haar warmte, een knuffel en je hoofd op haar schouder.
Haar trots en blijdschap toen je zelf moeder werd, de lieve oma voor jouw kinderen.
Zij stond altijd aan je zijde, een rots in de branding. 
Mama.

Fris gedoucht, in de jurk die je vanmorgen hebt uitgekozen zit je voor de spiegel en kijk je af en toe naar jezelf terwijl ik je haren in model breng. 
Zorgvuldig en geconcentreerd breng ik je make up aan, kies je de kleur van je lipstick en na afloop kijk je in de spiegel. Je straalt van tevredenheid en pakt je tas.
Ik kijk naar de foto’s op je kamer en zie een prachtige vrouw met een ontwapenende lach, op en top verzorgd naast de mensen die ze zo liefheeft. 
Jouw mama.

De wereld wordt voor haar steeds moeilijker, ongrijpbaar haast. Haar rituelen zijn erg belangrijk en geven houvast en rust. 
Alles heeft zijn vaste plekje.
Duidelijkheid in de chaos van dementie.
Een boterham met hagelslag, een kopje bosvruchten thee met suiker. 
Haar mooie kleding en verzorgde uiterlijk. 
Rustig televisie kijken in de stoel. 
Woorden lossen op en ontbreken vaak, maar op haar gezicht staat te lezen hoe ze zich voelt.
Wanneer ze bezoek krijgt, komt de onrust. Ze staat op, pakt haar tas en begint te lopen. Ze uit haar ongenoegen met een schreeuw en haar verdriet is zichtbaar in een pijnlijke frons. 
Niet alleen zij heeft verdriet, ook jij, haar dochter.

Ontredderd en machteloos zie ik hoe jullie beiden je eigen strijd voeren.Deze ziekte kent alleen verliezers. Je herkent haar niet in de mama die ze altijd was en jouw verdriet is al even pijnlijk zichtbaar. Oorverdovende stilte vol verdriet en pijn.Tranen die je terug wilt dringen, inhouden. Het hoeft niet. Laat het gaan want het mag er zijn, ik begrijp het. Hoe oud je zelf ook bent, het is je mama.

Geschreven door Inge van Westenbrugge, verzorgende IG bij de Weegbree in Wijchen en columnist bij het Tijdschrift voor Verzorgenden.